Đất nước ta, triều đại nào cũng kính trọng người cao tuổi. Hội nghị Diên Hồng do nhà Trần tổ chức năm 1284 hỏi ý kiến các cụ “đánh” hay “hòa” khi giặc Nguyên sang xâm lược nước ta lần thứ 2. Bác Hồ lúc sinh thời rất kính trọng các bậc phụ lão. Tháng 6/1941, Người viết thư cho các cụ phụ lão khẳng định: “Đất nước hưng thịnh do phụ lão gây dựng. Đất nước tồn tại do phụ lão giúp sức. Nước bị mất, phụ lão cứu. Nước suy sụp phụ lão phù trì. Nước nhà hưng, suy, tồn vong, phụ lão đều gánh trách nhiệm rất nặng nề”. “Trọng lão” là truyền thống của dân tộc Việt Nam, ghi nhận công lao đóng góp của lớp người cao tuổi.

Mừng thọ là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”, cũng như sự kính trọng người già, hiếu nghĩa, biết ơn với ông bà, cha mẹ. Điều này cũng thể hiện sự quan tâm của xã hội với người cao tuổi, thắt chặt thêm tình làng, nghĩa xóm. Những người già rất vui khi được con cháu mừng tuổi trong ngày tết. Đặc biệt, đối với người Việt Nam, người tuổi càng cao càng được kính trọng.

Theo quan niệm dân gian, người có tuổi thọ và gia đình có người cao tuổi là có được phúc lớn trời ban. Vì có phúc nên mới được sống lâu và có con cháu đề huề, mừng thọ chính là mừng cái phúc ấy. Con cháu được mừng thọ ông bà, cha mẹ là được thêm niềm vui, niềm tự hào. Những người được chúc thọ là những cụ cao tuổi, đó là những người được có phúc, có đức, được trời ban lộc, có con, có cháu đề huề. Thông thường, 70 tuổi gọi là thượng thọ, 80 tuổi là đại thọ, 90 tuổi là thượng thượng thọ và tròn 100 tuổi là bách tuế hay bách niên chi lão. Vào những năm chẵn của tuổi ông bà, con cháu trong gia đình sẽ cùng nhau tổ chức lễ mừng thọ với mong đợi mừng ông, chúc bà sống lâu, sống khỏe.

Theo tục lệ xưa của người Việt, trong lễ mừng thọ, ông bà sẽ mặc trang phục trang trọng, màu đỏ hoặc màu vàng tùy tuổi thọ, thường là khăn đóng áo dài, chân đi hài. Các cụ cao niên ngồi nơi trang trọng nhất trong nhà. Con, cháu luôn dành cho bố mẹ, ông bà những lời chúc tốt đẹp, thể hiện niềm tôn kính, hiếu thảo trước công lao sinh thành và dưỡng dục, chăm lo và dạy bảo theo suốt cuộc đời. Con cháu cầu chúc bố mẹ, ông bà sống lâu, sống khỏe để làm chỗ dựa cho con cháu, gia đình. Những lời này có lúc được thêu trên bức trướng, bức tranh hay những vần thơ giàu ý nghĩa. Với các cụ già, những buổi sum vầy khi con cháu đông đủ, hòa thuận, hiếu thảo như vậy là món quà quý giá nhất đối với những người cao tuổi.

Lễ mừng thọ của các cụ thôn Sở Hạ, xã Ninh Sở, huyện Thường Tín.

Sáng 2/2 (tức mùng 5 Tết nguyên đán Ất Tỵ), cụ Đặng Đình Lập (80 tuổi) ở thôn Sở Hạ (xã Ninh Sở, huyện Thường Tín), cùng đông đảo con cháu đã tề tựu về nhà văn hoá trung tâm. Năm nay, bà Ni rất vui khi được chính quyền địa phương tổ chức mừng thọ.

Trong không khí ấm áp của những ngày đầu Xuân năm mới, cụ Lập cùng với 36 người cao tuổi (từ 70 đến 95 tuổi) ở thôn Sở Hạ được tổ chức mừng thọ trang trọng. Buổi lễ có sự góp mặt của đại diện cấp uỷ, chính quyền, đông đảo người dân địa phương và con, cháu các cụ.

Nhận được nhiều lời chúc và những món quà tặng ý nghĩa nhân Lễ mừng thọ, cụ Lập chia sẻ: “Tôi rất phấn khởi vì được chính quyền địa phương quan tâm. Bản thân luôn tự nhủ phải cố gắng để phát huy tinh thần “tuổi cao - gương sáng”, khuyên dạy con, cháu hăng hái thi đua lao động, sản xuất, đóng góp xây dựng quê hương…”.

Ông Đặng Văn Điệp, con trai cụ Lập cũng bày tỏ vui mừng khi cùng với các cháu, con tham gia Lễ mừng thọ cho bố. “Đại gia đình chúng tôi biết ơn các ban, ngành, đoàn thể của thôn Sở Hạ nói riêng và xã Ninh Sở nói chung, đã quan tâm tổ chức buổi lễ trang trọng ngày hôm nay dành cho cụ, bà, bố chúng tôi…” - Ông Điệp nói thêm.

Đại diện thôn Sở Hạ trồng cây tại nhà văn hóa.

Cùng với thôn Sở Hạ (xã Ninh Sở), trong ngày 2/2 (tức mùng 5 Tết nguyên đán Ất Tỵ), các xã, thị trấn khác trên địa bàn huyện Thường Tín cũng long trọng tổ chức Lễ mừng thọ để tri ân những người cao tuổi từ 70 tuổi trở lên.

Việc tổ chức lễ chúc thọ, mừng thọ được thực hiện theo hai hình thức: tại gia đình, hoặc tổ chức chung tại nhà văn hóa xóm, tổ dân phố (có sự góp mặt của đại diện các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền và con cháu của người cao tuổi được chúc thọ). Sự góp mặt đông đủ của các đoàn thể, chính quyền, người dân là sự động viên về tinh thần để người cao tuổi luôn “Sống vui, sống khỏe, sống có ích”.

Ông Đào Hải Đăng (Bí thư chi bộ thôn Sở Hạ) cho biết, trong dịp này, ngoài cụ Lập, còn có 36 cụ ông, cụ bà khác hiện đang sinh sống trên địa bàn thôn được tổ chức Lễ mừng thọ. Các cụ có tuổi thọ từ 70, 75, 80, 85, 90 và 95 tuổi.

“Việc tổ chức lễ mừng thọ là dịp để chính quyền địa phương ghi nhận những đóng góp của người cao tuổi; cũng là dịp để các con, cháu tri ân công lao bậc sinh thành, có trách nhiệm hơn trong việc phụng dưỡng ông bà, cha mẹ…” - Bí thư chi bộ thôn Đào Hải Đăng nhấn mạnh.